Kategoriaren artxiboa: Sailkatu gabea

Pertzepzioaren balioa

-n -kargitaratuta
Erantzun

547123-340x340Jordi Solé i Camardons irakasleak Sociolingüística per a joves liburua argitaratu zuen 1988. urtean. UEUk eta EKBk euskarazko bertsioa egin zuen urte batzuk beranduago: Soziolinguistika Gazteentzat. Orain dela lau urte, 2012an, liburu horren edizio berritua egin dute herrialde katalanetan: Sociolingüística per a joves del segle XXI. Una perspectiva catalana.

Azken bertsio horrekin aritu naiz azken asteotan.

Bigarren kapituluan soziolinguistikaren hainbat kontzeptu orokor azaltzen ditu: hizkuntza erabilerak, egitura linguistikoak, erabilera-eremuak, erabilera intentzionala, erabilera konbentzionala, erabilera-arauak, gizartearen funtzio linguistikoak eta hizkuntzaren funtzio sozialak, glotofagia, hizkuntzaren eskaintza eta pertzepzio linguistikoa (edo hizkuntzaren balioari buruzko pertzepzioa).

Azken horri garrantzi berezia ematen dio. Egileak M. Strubell irakaslearen iritzia ekartzen du liburura, haren ustez pertzepzioak aldatzea eraldaketa soziolinguistikoen abiapuntua izan baitaiteke. Haren ustez, erabilerari eta prestigioari buruzko pertzepzioak era bateko edo besteko jarrera sortzen ditu, eta horren araberakoak izango dira hizkuntza jokabideak. Honela eskematizatzen dute:

  • Egoera soziolinguistikoa 1 + pertzepzioa 1 = jokabide linguistiko ez nahikoa.
  • Egoera soziolinguistikoa 1 + X normalizazio-neurriak + Hizkuntzaren eskaintza handiagoa = pertzepzioa 2.
  • Egoera soziolinguistikoa 1 + pertzepzioa 2 = jokabide linguistiko berria

Iruditzen zait planteamendu horrek zerikusi handia duela Giles, Bourhis eta Taylor ikerlariek proposatu zuten bizindar etnolinguistikoaren eredu teorikoarekin. Horien arabera, bizindar etnolinguistikoa hiztun-taldeari kolektibo gisa jokatzeko gaitasuna ematen dioten faktoreen multzoa da: faktore demografikoak, estatusa eta sostengu politiko-administratiboa. Faktore objektiboekin batera, bizitasun etnolinguistiko subjektiboa ere mahai gainean jarri zuten; alegia, faktore horien inguruan hiztunek dituzten usteak eta hautemateak.

Pertzepzio horik jasotzeko galdetegi estandar bat sortu zuten: «Subjective Vitality Questionnaire» (SVQ). Kataluniako egoerari egokitutako galdetegia eskuratu ahal izan dut (gazteleniazko bertsioan). Galdetegiak 22 item ditu, eta katalanaren zein gaztelaniaren inguruko pertzepzioak galdetzen ditu: bost estatusaren inguruan, sei faktore demo-linguistikoen inguruan eta zortzi sostengu intituzionalaren ingurukoan.

Hona galdetegia:

galdetegiaHoriez gain bi item global ditu galdetegiak: galdetzen zaie hizkuntzetako bakoitzak gaur egun duen indarraz eta balioaz,  eta hemendik 30 edo 40 urtera izango dutenari buruz.

Ez dakit zuei, baina niri galdetegi interesgarria iruditzen zait oraindik ere. Horregatik pentsatu dut hona ekartzea.

Euskara sustatzeko komunikazioa

-n -kargitaratuta
Erantzun

komunikazioa_content

Joan Kruz Lakastari irakurri diogu berria egunkarian: «Arrazoia edukitzeaz gain, arrazoia dugula ongi azaldu behar dugu, pedagogia lan handia egin behar dugu, komunikatzen jakin behar dugu».

Hizkuntza normalizazioan beti izan dugu komunikazioarekiko kezka berezi bat, sarri komunikazioa eta marketina erabat nahastu baditugu ere. Kezka bai, sentsazio mingots eta gazia ere bai, sarri asmatzen ez dugula ikusi dugulako. Hiznet graduondokoan, esate baterako, “Komunikazioa euskara sustatzeko” izeneko gaia lantzen da; Klusterrak ere komunikazioa landu eta testu interesgarria argitaratu zuen (egun, ahaztu samartua bada ere): Euskara Sustatzeko Komunikazio Ekimenak. Lehenagotik Hizkuntza Politika Sailburuordetzak Iñigo Ostolazak egindako gida bat zabaldu zuen udaletako EBPNren ekintzak nola komunikatu behar ziren azaltzeko: EBPNren komunikazio gida.

Katalunia aldean are urrunago joan ziren eta màrqueting lingüístic izeneko graduondokoa antolatu zuten 2005ean. Antza denez bide laburra izan zuen, ez baitut horren berri gaurkoturik aurkitu.

Orain dela urte batzuk Iñigo Ostolazak berak arrakasta izan zuen “euskara nola saldu…” hitzaldi sortarekin: euskara gazteei nola saldu, euskara nola saldu udaletik… Izenburuak ere nahiko probokatiboak ziren eta aztoratu egiten ginen. Euskara saldu? Deserosotasun puntu bat eragiten zigun. Guk ez dugu ezer saldu nahi!

Gaizki gogoratzen ez badut, “Babeli gorazarre” liburuan irakurri nuen lehen aldiz pedagogia sozialaren ideia. Erakargarria iruditu zitzaidan. Euskara saldu ez, pedagogia soziala egin nahi dugu… Publizitatearen eta marketinaren teknikak erabiliko ditugu, baldin eta pedagogia egiteko balio badute.

Gauza interesgarrienak mugaldeetan gertatzen direla esan ohi da… Agian hor bada zer esploratu: marketinga, komunikazioa eta pedagogia muga egiten duten lekuan, alegia. Kontua da “pedagogia” erdigunean jartzea.

Bitartean… Planifikazio estrategikoaren alorrean bada “pasadizo” moduan kontatzen den elkarrizketa. Antza denez, puntako enpresa bateko gerenteak, plan estrategikoen garrantzia erlatibizatzeko, honela esan ohi zuen: “Guk… plan estrategiko ‘kojonudoa’ dugu: gauzak egitea”. Agian antzeko zerbait esan genezake geuk komunikazioari buruz: “Euskararen munduan komunikazio plan estrategiko ikaragarri onak ditugu: egiten duguna kontatzen dugu, baita zergatik egiten dugun azaldu ere”

Ez da abiapuntu txarra.

Elefantea, autoritatea, zorua eta beste

-n -kargitaratuta
Erantzun

patxi-saez_contentElefantea

Oso istorio ezaguna da. Zenbait gizon itsuk elefante baten gorputza ukitu behar zuten, nolakoa den jakiteko. Bakoitzak atal bat ukitu du, eta ezin dira ados jarri: tronpa ukitu duenak suge luze baten antza duela dio; hanka ukitu duenak zuhaitz-enbor baten modukoa dela uste du; belarria ukitu duenak abaniko baten itxura hartu dio… Inork ezin du elefante osoa irudikatu.

Iruditzen zait puntu horretan gaudela. Aurrean elefante bat dugula adostu dugu. Elefante nolakoa den adostea falta da. Bada horretarako lana.

Paradigma berria.

Ezagutza eta erabilera gurdi bereko bi gurpilak dira: ezinbestean elkarrekin biratu behar direnak, gurdia ondo ibiliko bada. Beharra da gurdiaren ardatza. Patxik bete-betean asmatu duela iruditzen zait. BEHARRA DA GAKOA. “Beharrezkotasuna”. Era ezberdinetan formulatu daiteke: arnasgune (geografikoak zein soziofuntzionalak), espazio normalizatuak, espazio hegemonikoak, dentsitate handiko guneak… edo –Patxik dioen moduan– “euskaraz egiteko ziurtasun eremuak”.

Autoritatea

Lidergo-kontuak zailak dira Euskal Herrian. Euskaltzaindiaren antza izango duen zerbait eskatzen da, edota Euskaltzaindiak berak lidergoa izatea. Ez dakit, bada. Manex Agirrek agian arrazoi du: «Euskaltzaindiaren antza izatekotan izan dezala, autoritate-izaeran, eta ez lan-metodologian eta dinamismoan». Kritika gogorxeagoak ere entzun dira (dinosaurioak, gerontokrazia…). Euskaltzaindia aldatu egin da garai batetik hona, baina onartuko didazue, oraindik ere, baduela elitismo kutsu nabarmen bat.

Iruditzen zait autoritateari beste zentzu bat eman behar diogula, edo bestelako autoritate mota bat eraiki. Kike Amonarrizek “lidergo partekatuaz” hitz egin zuen: ados. Euskararen munduan “lidergo eraldatzaileaz” ere hitz egin izan da: aktibazioa bilatzen duen lidergoa; nork bere ardura hartzera animatzen duena; prozesuak abian jarri eta prozesuei eutsi egiten dien autoritatea, prozesu horien emaitza baldintzatu gabe. Horrelako zerbait behar dugu. Ez inork gogoeta burutsua egin, eta gero horren berri ematea, baizik eta gogoeta prozesu kolektiboa: euskara elkarteetan, euskara zerbitzuetan, enpresetan… Imajinatzen duzue? Kolosala litzateke.

Zoru komuna

Topalabeko kideen arabera, zoru komuna da “izaera anitzeko euskaltzaleok maila kolektiboan partekatzen dugun konpromiso-esparrua, non euskaldunontzat eremu komun eta eroso bat egongo den, bizitzeko, elkarrekin lan egiteko, eta etorkizun-proiektu bat partekatzeko”. Hortaz, zoru komuna ezin da izan alde bateko eta besteko jarreren arteko zatitzaile komun handiena ( % 80? ). Bi gauza ezberdin dira, ezta?

Bazkalondoko lo-kuluxka

-n -kargitaratuta
Erantzun

Euskaltzaindiak antolatuta, “Euskara biziberritzen jarraitzeko erronkak” jardunaldia egin zen ostiralean. Bideoak egunean bertan sareratu ziren. Ozta-ozta Patxi Saezen hitzaldia ikusteko aukera izan dut. Ona. [Zorionak, Patxi! 😉]. Berria egunkarian kronikatxoa irakurri dut. Garikoitz Goikoetxea kazetariak berrikuntza aipatu du, paradigma aldaketa ere entzun da… Inork gutxik aitortzen badu ere, krisitik ere asko du, ezta?. Denbora tartetxo bat atera behar dut gainontzeko hitzaldiak ere ikusteko.

bost-trukeJon Sarasuaren “Bost truke” liburua daukat ondo-ondoan. Aste honetan hasi naiz irakurtzen eta… engantxatu egin nau. Nik ere eskua altxatu nuen Imanol Epeldek Jon Sarasuak blog bat behar duela esan zuenean (hemen). Apunteak hartu ditut; gehiago esploratu nahi nituzkeen gauzak: nasa herriaren biziraupena, kitxua, guarania, aimara… ongi bizitzearen kontzeptua. Ketxueraz ongi bizitzeari Sumak Kawsay deitzen diote. Mikel Antzak liburuxka interesgarri bat du izenburu horrekin. Akordatzen? Hemen.

Kurdistani buruz ere kontu interesgarri ugari kontatzen ditu. Gobernurik ezean, autoeraketaren bidetik jo, eta egitura horizontalak antolatu dituzte udaletan. Beste liburu bat ekarri dit gogora: “Las políticas de la ecologia social: municipalismo libertario”, Murray Bookchin-ena. Hori ere saretik eskuratu daiteke: hemen.

Jakin aldizkaria ere amaitu dut aste honetan bertan: azkena ez, azkenaurrekoa (210). Gustura irakurri dut Lorea Agirreren artikulua. Anariren aipu batetik eta Andersonen “Comunidades Imaginadas” liburutik abiatuta, Euskaldunon Egunkariak gure mundua nola kontatu zuen azaldu du ederki. Anarik dioen bezala, “garrantzitsuena ez da guk Egunkaria irakurtzen genuela, garrantzitsuena da Egunkariak gu nola irakurri gintuen”. Andersonen liburuak ere oso itxura ona du: hemen eskuratu ahal da.

Lan askotxo pilatzen ari zait. Mesanotxean nahiz apalategian zain daude: “Lapur banden etika ala politika”, “Su-zelaiak”, “Sutondoko kontuak”, “Gidariaren okerrak”, eta nobela beltz bitxi bat: “L’últim home que parlava català”.

Eguraldia dezente petraldu da. Arratsalde egokia da etxean geratzeko, liburu batekin. Baina ez. Alfertuta nago. Onena, begiak ixtea eta lo-kuluxka bat egitea. Gero arte!

Larramendiren apologia

-n -kargitaratuta
Erantzun

23020901Manuel Larramendi hil zela 250 urte bete dira iragan astean. Ez naiz filologoa, ez naiz literaturaren historian aditua (ezta bereziki zaletua ere). Dena den, aitortu behar dut erakargarria egiten zaidala Larramendiren figura.

Kike Amonarrizen hitzaldi batean ikasi nuen Larramendi zein zen. Hari entzun nion behin, Larramendi izan zela euskal umoristarik lehena… eta adibide batzuk eman zituen, bere hiztegiaren hitzaurretik aterata:

  • Hazaña, Larramendiren esanetan, (h)ats (= arnasa) + zaña (kirioa) lexemen konposaketa litzateke.
  • Estandarte, estanda + (egin) arte. Estanda-arte (hasta reventar), soldadua gudan halaxe erortzen baita, indarrik gabe.
  • Alabanza, alaba + an(t)za litzateke. Alabaren antza duena erabat laudagarria baita.

Zirikatzailea, ezta?

Gerora, Marc Legasseren “Gastibeltzaren karabinak” liburuan aurkitu nuen Larramendi, eta harritu egin ninduen berriro ere:

Nor haiz hi? Zer egiten duk hor armarioan gordeta? Nire zelatan ari hintzen, eh? (MUTUA keinu bidez esplikatzen da). A, ezin duala hitzegin? Nor zegok hirekin? Bakarrik hago. Zer daramak gordeta? Utzidak ikusten! (Gramatika erakusten dio) (Irakurtzen du) «El Imposible vencido, arte de la lengua vascongada, por el padre Manuel Larramendi. Salamanca, año 1729» Hara! Mutu filologoa haiz eta!

Monagilo mutu bat, “El imposible vencido” liburua munduko gauzarik maiteena duena! Metafora interesgarria, ezta?

Joan den astean bertan, mito eta imajinario propio eta berrituen beharra aldarrikatu du @garaigokoak bere blogean. Ados nago harekin. Zer deritzozue? Imajinaro horretan lekutxo bat egingo al diogu Larramendiri?

Hau irakurtzea merezi du: Euskararen apologista sutsua @berria 2016-01-29 / Ane Urrutikoetxea

Sei apunte, aktibazioaz

-n -kargitaratuta
Erantzun

fotonoticia_20151221111824_800Gustura jarraitu ditut Topaguneak egin berri duen topaldiaren hitzaldiak. Apunte hauek hitzaldiak entzun ondoren idatzitakoak dira.

APUNTEAK

Bat.- Nonbait irakurri dut aktibazioa propietate bat dela motibazioari energia ematen diona: egin nahi izatetik egin egitera daraman energia, alegia. Ez da azalpen txarra!

Bi. – 2013ko Udaltop jardunaldietan ere aktibazioa aipatu zen sarri. Handik Eduardo Apodakaren hitzaldia dut gogoan. Oker interpretatu ez banuen, gakoa zentzugintza dela defendatzen zuen: alegia, gauzak zergatik eta zertarako egiten ditugun (egiten ditugun gauzak zein egiten ez ditugunak). “Praktika esanguratsuak” zentzuz ondo horniturik egiten ditugunak dira. Horri buruz hemen irakurri ahal duzue.

Hiru. – Aktibaziotik aktibismora jauzi semantiko txikia dago. Pragmatikaren ikuspegitik begiratuta, ez nago ziur jauzia horren txikia ote den.

Lau. – Ohartu zarete? Aktibismoa eta enprendizajea hitz berberarekin izendatu ohi ditugu: ekintzailetasuna. Jon Sarasuak, duela gutxi, elkarrizketa batean aditzera eman duenaren arabera, agian ez daude horren urrun: ekintzailetasun enpresariala eta ekintzailetasun soziala aipatzen ditu berak. Elkarrizketa hemen: Jon Sarasua, ekintzailearen atzean

Bost. – Elkarrizketa horretan ekintzailetasuna sorkuntzarekin lotzen du Sarasuak. Biak oso gertu daudela dio, existitzen ez den zerbait sortzea delako: «existitzen ez diren posibilitate batzuk pentsatzea, eta posibilitate horiek materializatzea». Stephen Hessel-en liburu txiki eta ospetsuaren hitzak ekarri dizkit gogora: «Sortzea erresistitzea da, eta erresistitzea sortzea da».

Sei.- Portzierto, ez dakit aktibismotik militantziara jauzirik ote dagoen… baina gustukoa dut Joxemi Zumalabe fundazioko kideek militantziaren zentzuaz egin duten lana. Bejondeila! joxemizumalabe.eus

Aktibista troianoak

-n -kargitaratuta
Erantzun

software-557603_960_720Eugenio Molini goi mailako enpresa aholkularia da; oso ezaguna enpresen eta erakundeen munduan, aldaketa prozesuak errazten eta dinamizatzen egiten duen lanagatik. Duela urte batzuk Participación Genuina liburua idatzi zuen. (Hemen eskuratu daiteke hainbat formatutan).

Youtube-n hitzaldi bat ikusteko aukera izan dut (hemen). Bere ibilbide profesionala azaltzen du, eta eskuartean dituen proiektuak . Interesgarria iruditu zait (nahiz eta Coaching-aren munduko forma eta molde horiek batzuetan “kargante” egiten zaizkidan).

Eraldaketaren agenteak formatu eta saretu nahi ditu, GAIT proiektuaren bidez (Glocal Agents of Intentional Transformation). Bere esanetan, zaila da definitzea eraldaketaren agenteak zer diren, baina erraz antzematen zaie. «Beren ibilkeretatik antzemango diezue» –dio.

Agente horiek, sarri, troianoen modukoak dira.

Troianoak, informatikan, malware gisa sailkatu ohi dira: bestelako aplikazio baten baitan kamuflatzen den softwarea da, izkutuko helburu edo funtzioa duena. Eraldaketa bilatzen duten agente horiek, beren erakundeen agenda ofizialaz gain, bigarren agenda bat duten pertsonak dira: agenda propioa, bokazionala, beren balioekin eta eraldaketa sozialarekin zerikusirik duena. Eraldaketaren aktibistak dira, erakundeetan barrutik eragiten duten troianoak.

Euskal Hiria: soziolinguistika hirian -3-

-n -kargitaratuta
1

foronda1

Bernardo Atxagak Euskal Hiria kontzeptu gisa asmatu eta defendatu zuenean, hiria hiru gauza direla esan zuen: gune fisiko bat (Urbs), jendarte edo bizilagunen multzo bat (Civitas) eta antolamendu politiko bat (Polis). Probintzialismoaren aurkako alegatoa egin nahi omen zuen, eta, berak aitortu bezala, kontzeptu polemiko samar atera zitzaion. Nonbait irakurri dut Jaurlaritzak kontzeptua bahitu egin zuela, eta Abiadura Handiko Trenaren apologia egiteko erabili nahi izan zuela.

Igor Calzadak kontzeptuaren aitatasuna aitortu ondoren, kontzeptua “adoptatu” egin zuen, Sutsu defendatu zuen Euskal Hiriaren gaurkotasuna eta oinarri gisa erabili zuen bere tesia atontzeko: ¿Hacia una Ciudad Vasca? Atxagaren ideia garatu zuen eta lau azpisistema duen sistema gisa irudikatzea proposatu zuen: sistema urbanoa, sistema erlazionala, sistema sozio-kultura eta sistema sozio-politikoa. Azpisistema bakoitzari gizarte berrikuntzaren ardatz estrategiko bat esleitu zion, eta atributo edo adjektibo bana proposatu:

  • Sistema urbanoa = URBS > Jasangarria
  • Sistema erlazionala = CYVER > Konektatua
  • Sistema sozio-kulturala = CIVITAS > Sortzailea 
  • Sistema sozio-politikoa = POLIS > Parte-hartzailea

Ideia da sistema horietako bakoitzaren baitan praktika eredugarriak han eta hemen bilatu ahal direla, eta gurera ekarri.

Bai… badakit gehiegi sinplifikatu dudala, eta ziur aski ez naizela batere zorrotza izan. Dena den, esan behar dut hasiera-hasieratik oso eskema iradokitzailea iruditu zitzaidala.

Den-dena euskalgintzaren betaurrekoekin begiratzeko dudan ditxosozko mania honekin, behin baino gehiagotan pentsatu dut abiapuntu interesgarria izan zitekeela euskararen sistema urbanoak ere pentsatzeko, eta azpisistema bakoitzak euskarari zenolako ekarpena egin ahal dion aztertzeko. Imaginatzen al duzue? Honelako zerbait izan liteke:

  • Euskararen lekua, eta euskararen lekuak hirian: espazio normalizatuak (eta espazio normalizatzaileak), arnasgune fisikoak eta arnasgune funtzionalak…
  • Euskarazko harreman-sareak eta euskararen harreman sareak: euskararen kapital soziala, euskalgintza…
  • Euskarazko jarduerak eta sormena: aisialdi euskalduna eta parte-hartzailea, hiri hezitzailea, euskarazko kulturgintzaren egitura…
  • Parte-hartzea eta euskararen gobernantza.

Interesgarria litzateke, ezta? Lau ardatz horiek hirigune ezberdinetan aztertu litezke eta praktika onak identifkatzen saiatu (mendebaldeko hiru hirigune nagusietan, esate baterako: Bilbon, Gasteizen eta Getxon, alegia).

Baten bat animatzen da? Hala bada, niri esan.

Soziolinguistika urbanoa: soziolinguistika hirian -2-

-n -kargitaratuta
1

zabalgana11--647x231

Ohartu zarete? Soziolinguistika urbanoa da jaiotzez: hirian jaio zen. William Labov-ek hizkuntzaren aldakortasuna eta horren motibazio soziala aztertu zituen, non eta New York hirian. Labov-ek hizkuntza baten aldaera bat edo beste bat hautatzean hiztunaren ezaugarriek zuten garrantzia aztertu zuen. Bere lan aipatuena 1966an argitaratu zuen, eta bertan /r/-ren ahoskerak New Yorken gizarte estratifikazioarekin zuen lotura aztertu zuen.

Zergatik hirian? Hiria laborategi egokia zelako. Hirietako komunitateen ezaugarriak mugikortasuna eta aldakortasuna ziren. Landa eremuan, ordea, komunitateak egonkorragoak dira. Urbanizazioak era guztietako eraldaketak ekarri ohi ditu: demografikoak, ekonomikoak, soziala, etnografikoak… eta -agidanez- baita linguistikoak ere. Hiria aztertzea garrantzizkoa zen hirian ukipen egoera askoz biziagoa eta konplexuagoa zelako.

Soziolinguistiko urbanoak, halere, inoiz ez du berezko onarpenik izan soziolinguistika teorikoaren esparruan. Ekarpen interesgarriak egin ditu, hala ere: lehen-lehenik soziolinguistika barazionistaren alorrean, baina baita gero arlo makrosoziologikoan ere.

Etorkizunean bada hirian zer ikertu. Euskaltzaindiaren iazko Jagon jardunaldietan (joan den asteko sarrera ikusi) Xabier Aierdik azpimarratu zuen hirian are nabariagoak direla euskararen aldeko eta kontrako sektore sozialak. Hortaz, hiria behatoki egokia da jarrerak eta jokabideak aztertzeko. Harek bost sektore deskribatzen ditu, bakoitzaren kapitala (kulturala, ekonomikoa eta soziala) euskararekiko distantzia gurutzatu ondoren:

taula

Dena den, aniztasunaren eta multilinguismoaren inguruko gaiak izango dira, ziur aski, etorkizunean gure arreta gehien mereziko dutenak.

Baina horretaz hobe hurrengo batean hitz egitea.

Izan ongi!

Soziolinguistika hirian -1-

-n -kargitaratuta
2

images

Iazko Jagon jardunaldiei buruzko testuak eskuratu ditut Euskaltzaindiaren Euskera agerkarian: Euskararen biziberritzea Euskal Herriko hiriburuetan (Euskera. 2014, 59, 2). Egokia iruditzen zait hirietako dinamika soziolinguistikoaz gogoeta egitea, hiru euskal herritarretatik bat Euskal Herriko zazpi hiriburuetako batean bizi baita. Jardunaldietan ondo gogoratu diguten moduan, euskaldun gehienok gune urbanoetan bizi gara eta bizimodu hiritarra dugu. Kulturaren ikuspegitik lurralde osoa da continuum urbano bat.

Jardunaldi horietatik lau ideia partekatu nahi nituzke:

  1. Erabilera hirietan trabatua dago. Besteak beste, bi arrazoi aipatu izan dira: (bat) euskaldunen portzentajea txikia izanik, dentsitate txikikoak dira hiriko euskaldunen harreman-sare euskaldunak, (b) euskaldun horiek, sarri, errazago aritzen dira erdaraz euskaraz baino. Biak ala biak esanguratsuak dira hirien soziolinguistika begiztatzeko.
  2. Hiriaren dinamika euskararen kontra doa. Hiria deslekua da euskararentzat. Hiriak erantzukizuna leundu eta desarrarazi egiten du. Nola aplikatu arau komunitarioak komunitaterik ez dagoen tokian? Hiriak hizkuntzaren des-komunitarizazio prozesua azkartu dezake.
  3. Eduardo Apodakaren ustez, sasi-dilema batean bizi omen gara: (a) hiztun-erkidego trinkoak behar ditugu (gure baitara bildu, neokomunitateak sortu, babestokiak antolatu…), baina era berean (b) euskarazko jarduna zabaldu eta hedatu beharrean gaude: “fluxuetan behar dugu euskara, eguneroko fluxuetan eta ez babestoki mugatuetan”
  4. Euskararen etorkizuna hirietan anbibalentziaz josita dago. Nekez egongo da errezeta eta teoria itxirik. Horiek horrela, ziurgabetasun-testuinguruan jardun beharra dugu. Xabier Aierdik work in progress deitzen dio horri.

Oso ideia potenteak iruditzen zaizkit, sakontzea merezi dutenak.